51% Attack
%51 Saldırısı
Blokzinciri üzerinde çalışan Bitcoin veya diğer bir kriptoparanın hash gücü oranının yarı seviyesinden yükseği olan %51’e sahip kişi veya kişilerin sistemi, işlemleri değiştirebilecek, bozabilecek şekilde etkilemesine denir.
Accumulation
Akümülasyon
Kriptopara fiyatının yükseliş ya da düşüş dalgalanmaları olmadan bir süre dar bir fiyat aralığında hareket etmesini ifade eder.
Address
Adres
Taraflar arasında kriptopara alımı ve gönderimi gerçekleştirmek üzere paylaşıma açık bir şekilde kullanılan vealfa numerik karakterlerden oluşan güvenli tanımlayıcı niteliğindeki kod kümesini ifade eder.
Airdrop
Bedelsiz Dağıtım
Kriptopara proje ekiplerinin, ücretsiz olarak veya önceden belirlenmiş bazı şartları (talep formu doldurma, sosyal medya paylaşımı, beğenme vb.) yerine getiren kullanıcılara ücretsiz olarak kriptopara dağıtmasını ifade eder. Kullanıcıların cüzdanlarına gönderilen bu kriptoparaların kullanımı kısıtlanmış veya bazı şartlara (blokzincirinin yayına başlama, kriptopara alım satım platformunda listelenme vb.) bağlanmış olabilir.
Algorithm
Algoritma
Problem çözme ya da hesaplamada takip edilecek kurallar ya da uygulamalar bütününü ifade eder.
Altcoin
Alternatif kriptopara
Kronolojik olarak Bitcoin’den sonra ortaya çıkan ve Bitcoin teknolojilerinde faydalanarak ortaya çıkan tümkriptopara birimlerini ifade eder.
Anti Money Laundering
Kara Para Aklama Karşıtı
Kara para aklama karşıtı yasaları ve bu yasaların çiğnenmesi sonucu gerçekleştirilen prosedürlerin tümünü ifade eder.
API (Application Programming Interface)
Uygulama Programlama Arayüzü
Uygulama veya web sitesi aracılığıyla verilen komutları arka planda çalışan yazılımlara aktaran bir araçtır.
Application Specific Integrated Circuit (ASIC)
Uygulamaya Özgü Tümleşik Devre
Belirli özel bir işlemi ya da görevi yerine getirmek için üretilen devrelere verilen isimdir. ASIC, tek bir işi yerine getirmek için hazırlanmış çipleri tanımlamak için kullanılır.
Arbitrage
Arbitraj
Platformlar arasındaki fiyat farklarından faydalanarak, fiyatın düşük olduğu platformdan alıp, fiyatın yüksek olduğu platformda satış yapma işlemlerini ifade eder.
ASIC Miner
ASIC Madencisi
ASIC madencileri tek bir algoritmaya göre programlanan ve kriptopara işlemlerini doğrulamak amacıyla matematiksel işlemler yapan cihazlardır. Örneğin Bitcoin madenciliği yapan bir ASIC madenciliği cihazı Bitcoin blokzincirinde gerçekleşen işlemleri doğrulamak için hesaplama yapar.
Asset Ownership
Varlık Sahipliği
Oyun dünyasında, oyuncuların kazandıkları dijital varlıklar üzerinde sahiplik hakkı olmasını ifade eder. GameFi projelerinde oyunların ve oyuncuların aksiyonlarının blokzinciri üzerine kaydedilmesi ile oluşur.
ATH (All Time High)
Tüm Zamanların En Yüksek Değeri
Bir kriptoparanın tarihinde ulaştığı en yüksek değeri ifade eder.
ATL (All Time Low)
Tüm Zamanların En Düşük Değeri
Bir kriptoparanın tarihinde ulaştığı en düşük değeri ifade eder.
Atomic Swap
Atomik Takas / Zincirlerarası Takas
Farklı blokzincirlerinde yer alan kriptoparaların, arada herhangi bir aracı olmadan takas edilebilmesine olanak sağlayan teknolojidir. İşlemler, çoklu imzalı cüzdanlar ve akıllı kontratlar aracılığıyla alıcı ve göndericinin onaylarıyla gerçekleştirilir.
Bag
Çanta / Sepet
Kriptopara portföyünü ifade eder.
Bag Holder
Çantacı / Sepetçi
Portföyünde bir veya daha fazla kriptoparayı uzun süreli olarak saklayan kullanıcıları ifade eder. Bu kullanıcılar, kriptoparaların fiyatları düşmesine rağmen satış yapmayı tercih etmezler.
Bear Trap
Ayı Tuzağı
Piyasa yükseliş trendindeyken, yani boğa piyasası varken, ilgili kriptoparanın fiyatının destek çizgisinden aşağıya hızlı bir düşüş göstererek bir ayı piyasası başladığı algısını yaratmasıdır.
Bearish
Ayı Eğilimli
Bir piyasanın ve piyasadaki finansal değerlerin düşmesine neden olabilecek haber, olay, kişi ve söylemleri ifade eder.
BIP (Bitcoin Improvement Proposal)
Bitcoin İyileştirme Önerileri
Bitcoin ağında gerçekleşecek yükseltme, iyileştirme ve geliştirme fikirlerinin yer aldığı, bu fikirlerin tartışıldığı süreci ifade eder. Merkezi bir otorite veya bir lider tarafından yönetilmez.
Bit
Bit
Bitcoin’in 1 milyon parçasından birini (0.000001 BTC) ifade eder. (Bkz. μBTC)
Bitcoin
Bitcoin
2008 yılında Satoshi Nakamoto rumuzlu anonim kişi ya da grup tarafından deneysel olarak ortaya atılmış herhangibir merkezi otoriteye bağlı olmaksızın kullanıcılar arasında aracısız olarak değer transferi sağlayan dijitalödeme yöntemidir. Ulusal para birimlerine alternatif olarak ortaya çıkmış ancak henüz Türk hukuku çerçevesinderesmi bir ödeme aracı olarak kabul görmemiştir. Sembolü ฿, kısaltması ise BTC‘dir.
Bitcoin ATM
Bitcoin ATM
Bitcoin transfer edip nakit para çekilebilmesine olanak sağlayan para çekme makineleridir. Bitcoin ATM’lerine Bitcoin transfer ederek ATM’den nakit para çekebilirsiniz. Destekleyen cihazlarda nakit para yatırarak, Bitcoin alabilmeniz de mümkündür.
Bitcoin Core
Bitcoin Core
Bitcoin ağı üzerinde Bitcoin düğümleri oluşturma ve Bitcoin’lerin depolanmasına yarayan bir yazılımdır.
Black Swan
Siyah Kuğu
Beklenilmeyen, ihtimal verilmeyen bir olayın gerçekleşme durumunu ifade eder.
Block
Blok
Belirli bir süre zarfında yapılmış olan işlemlere ilişkin işlem ve onay kayıtlarının tutulduğu şifrelenmiş verikümesini ifade eder.
Block Explorer
Blok Gezgini
Blokzinciri üzerinde gerçekleşen işlemlerin tüm katılımcılar tarafından takip edilmesini sağlayan herkesinerişimine açık internet sitesini ifade eder. Bitcoin’in aşağıda ayırılmış) blok gezgini adresihttps://blockchain.info/
Block Height
Blok Yüksekliği
Bir blokzincirinde ortaya çıkmış blok sayısını ifade eder. Örneğin, başlangıç bloğu sıfır yüksekliğine sahiptir.
Block Reward
Blok Ödülü
Bir blokta yer alan şifrelenmiş işlem kayıtlarının doğruluğunu matematiksel işlemler ile doğrulayanmadenci/madencilere verilen teşvik ödülüdür.
Blockchain
Blokzinciri
Bloklar üzerinde verilerin değiştirilemez bir şekilde saklanmış olduğu devamlı olarak büyüyen merkeziyetsizveritabanını ifade eder. Verilerin yer aldığı şifrelenmiş veri kümesi olan “blok” ile bu blokların hemen öncekibloklara şifrelenmiş imzalar yoluyla bir araya gelmesini ifade eden “zincir” ifadelerinin birleştirilmesiyleortaya çıkmıştır.
Blockchain Game
Blokzinciri Tabanlı Oyun
Blokzinciri üzerinde çalışan oyunları ifade eder. Bu oyunlarda, oyun oynayan kullanıcıların, oyun platformlarında kazandıkları ve oluşturdukları eşyalar blokzincirinde saklanır.
Blockchain Platform
Blokzinciri Platformu
Kripto varlıkların üretilip dağıtılmasına ya da kullanıcıların birbirleri arasında dijital varlıkları takasedebilmesine aracılık eden çok amaçlı blokzincir. Ethereum, Waves, Neo vb.)
Bollinger Bands
Bollinger Bantları
John Bollinger tarafından geliştirilen, basit hareketli ortalamaları esas alan indikatörün adıdır.Bollinger bantları fiyatların göreceli olarak yüksek veya düşük olduğu hakkında fikir vermektedir. Bu indikatörün değerlendirmesine göre fiyat; üst banda yakınsa göreceli olarak yüksek, alt banda yakınsa göreceli olarak düşüktür.
BTC
BTC
Bitcoin’in kısaltmasını ifade eder.
Bug Bounty
Ödül Avcılığı
Kriptopara platformlarında veya kriptopara projelerinin kodlarında ya da uygulamalarında yer alan güvenlik açıklarını ve sistem hatalarını raporlayanların ödüllendirdiği süreci tanımlamak için kullanılır.
Bullish
Boğa Eğilimli
Bir piyasanın ve piyasadaki finansal değerinin yükselmesine neden olabilecek haber, olay, kişi ve söylemleri ifade eder.
Burned Coin
Kullanılamayan kriptopara
Üretilmiş ancak herhangi bir sebeple geliştiriciler ya da kullanıcılar tarafından kullanılamaz hale getirilmişkriptopara miktarını temsil eder. Kriptopara bir kere yakıldıktan sonra tekrar transfer edilemez ya daharcanamaz.
Candlestick Chart
Mum Grafiği
Belirli bir zaman dilimini kapsayan grafiklerdir ve güncel trend hakkında bilgi sahibi olunmasını ağlayan bir teknik analiz yöntemidir. Piyasa hareketlerinin yükseliş veya alçalış trendini gösteren bir tablo ortaya koyar.
Cash
Nakit para
Tedavülde olan paranın fiziki basılı hali olan kağıtkâğıt veya madeni parayı ifade eder.
Central Ledger
Merkezi kayıt defteri
Finansal işlemleri kayıt altına alan ve banka gibi) merkezi bir yönetim tarafından yönetilen kayıt defterini ifade eder.
Centralized
Merkezi
Bir merkezden yönetilen ve az sayıda node’un tüm ağı kontrol altında tutabildiği yapıyı ifade eder.
Chain Split
Zincir bölünmesi
Bir blokzincirin teknik değişiklik ya da bir zorunluluk nedeniyle birden fazla kola ayrılmasını ifade eder.
Change
Para üstü
Bitcoin transferlerinde, gönderilen tutar, adreste bulunan tutardan az ise, gönderilen tutar ve işlem ücretindenarta kalan kısım para üstü) cüzdandaki başka bir adrese change address) gönderilir. Bunun nedeni, Bitcointransferlerinde, değer transferi yapılırken sahipliğin transfer edilmesidir. Transfer edilen tutarın sahipliği,yeni sahibine aktarılırken, kalan tutar, sahipliğinin belirlenmesi için yeni bir adrese aktarılır.
Change Address
Para üstünün gönderileceği adres
Bitcoin transferlerinde, gönderilen tutar, adreste bulunan tutardan az ise, gönderilen tutar ve işlem ücretindenarta kalan kısım para üstü) cüzdandaki başka bir adrese gönderilir. Bu adres para üstü adresi olarak tanımlanırve adresin kontrolü özel anahtarı) aynı kullanıcıdadır.
Cipher
Şifre
Veriyi özel veya gizli yollarla kodlayan ve bu kodu çözen kodlanmış algoritmayı ifade eder.
Circulating Supply
Tedavüldeki miktar
Bir kriptopara platformunda veya piyasasında dolaşımda olan ve kullanıcı cüzdanları arasında alışverişe konuolan toplam kriptopara değerini ifade eder.
Client
İstemci
Blokzincirinde işlem yapılmasına olanak sağlayan bir masaüstü, dizüstü bilgisayar ya da mobil cihaz üzerindeçalışan yazılım programını ifade eder.
Cloud Mining
Bulut Madenciliği
Madencilik cihazlarını çalıştırabilecek ve bu cihazları yönetebilecek teknik bilgi ve zaman konusunda yaşanabilecek zorlukları üstlenen, satın alma, konumlandırma, soğutma, cihaz bakımı gibi kriptopara madenciliğinin tüm aşamalarını yöneten şirketler tarafından kullanıcılara sunulan madencilik hizmetidir.
Co-Signer
Eş-imzalayıcı
Bir kriptopara cüzdanına kısmi erişim ve işlem yetkisi olan kişi ya da kuruluşu ifade eder.
Coin
Koin
Kendisine ait bir blokzinciri platformuna sahip olan ve bir projeden bağımsız olarak faaliyet gösterebilen, birödeme methodu olarak kullanılabilen para birimi benzeri dijital değer temsilini ifade eder.
Coin Burn
Kriptopara Yakma İşlemi
Kriptoparaların belirli bir kısmının, proje ekibi veya kriptopara sahibi tarafındna tekrar kullanılamaz hale getirilmesini ifade eder. Yakılan kriptoparalar dolaşımdaki toplam adedin azalmasına neden olur.
Cold Storage
Soğuk depolama
Kriptoparaların sürekli olarak barındırıldığı internete bağlı olmayan çevrimdışı ortamları ifade eder.
Cold Wallet
Soğuk Cüzdan
İnternet bağlantısı bulunmayan kriptopara saklama cüzdan türüdür. Kağıt cüzdan ve donanım cüzdan olmak üzere iki yaygın çeşidi vardır.
Confirmation
Onay
Bir işlemin başarılı şekilde şifrelenerek blokzincirine eklenmesi işlemini ifade eder. Kriptopara borsalarındamadencilik sistemine bağlı olarak transfer işlemlerinin geçerli sayılabilmesi için gerekli olan onay adetlerifarklılık gösterir. Örneğin, Bitcoin transferleri 2 onay ile doğrulanırken Ethereum transferleri 20 onayaldığında doğrulanmış sayılır.)
Consensus
Tam mutabakat
Blokzinciri üzerindeki katılımcıların işlemlerin geçerliliği ve defterlerin birbirlerinin kopyaları olduğunadair fikir birliğine varmalarını ifade eder.
Consensus Algorithm
Konsensüs Algoritması
Ait olunan topluluk tarafından kabul edilmiş, bir grup veya sistemi yönetmek veya ortak bir fikirde uzlaşmak için alınmış kararlar bütünüdür. Tüm kullanıcıların eşit haklara sahip olması amaçlanır.
Consortium Blokchain
Mutabakat blokzinciri
Organizasyonel bir uzlaşmaya dayanan, “yarı özel” olan ve kontrollü bir kullanıcı grubuna sahip, ancak farklıorganizasyonlarda çalışabilen blokzinciri yapısını ifade eder. Açık blokzinciri yapıları ile herkese açıkblokzinciri yapılarının bir bileşimini ifade eder.
Crypto
Kripto
Gizlilik, kimlik denetimi, bütünlük gibi bilgi güvenliği unsurlarını sağlamak için çalışan matematikselyöntemler bütününü ifade eder. Bitcoin işlemlerini doğrulamak ve güvenliğini sağlamak için kullanılır.
Cryptoassets
Kriptovarlık
Dağıtık defter teknolojisinin bir uygulaması olarak ortaya çıkan ve elektronik ortamda aktarım, saklama ve takasfaaliyetlerine konu edilebilen bir değerin veya sözleşmeden doğan bir hakkın güvenli dijital ortamdakriptografik olarak temsilini ifade eder.
Cryptocurrency
Kriptopara
Merkezi otoritelerce kabul gören ödeme araçlarına eşler arası bir alternatif olarak ortaya çıkan ve bir değişimaracı olarak kullanılabilen kriptografik mekanizması ile güvence altına alınmış dijital ortamdaki bir değerintemsilini ifade eder.
Cryptographic Hash Function
Kriptografik özet fonksiyonu
Blokzincire yazılacak verilerin kriptografik şifreleme algoritmalarıyla şifrelenmesi, verinin belirli karaktersayısına indirilmesini ifade eder.. SHA256 algoritmasıyla şifrelenen her veri 64 karaktere indirgenir)
Cryptography
Kriptografi
Bir verinin içermiş olduğu bilgilerinin istenmeyen taraflarca erişilebilir olmasını engellemek amacıylakullanılan şifreleme yöntemini ifade eder.
Cryptojacking
Kripto madencilik saldırısı
Siber saldırganların, cihazlara yükledikleri zararlı yazılımlar ile kullanıcının bilgisi dışında bilgisayar veya mobil cihazların işlemci veya grafik kartları kullanılarak kriptopara madenciliği yapmasını ifade eder.
Custodial
Emanetçi
Kriptopara cüzdanlarının özel anahtarlarını saklayarak güvenliğini temin etmek üzere servis sağlayıcı, kriptopara borsaları veya bir platform gibi üçüncü bir kişiye yetki verilmesini ifade eder. Bu üçüncü kişiler, özel anahtarları kullanıcı adına saklar ve kullanıcıya erişim için kullanıcı adı ve parola tanımlar.
Cyberworld
Siber Dünya
Bilgisayarların birbirleriyle iletişim halinde olduğu sistemi ifade eder. Çok oyunculu oyunlar farklı bilgisayarların kurduğu iletişim sayesinde gerçekleştiği için bir cyberworld örneğidir.
Cypherpunk
Şifrepunk
Gizliliği sağlamak için bir bilgisayar ağına erişirken şifreleme kullanan özellikle devlet yetkililerinden bir kişiyi ifade eder.
Dag Directed Acyclic Graph)
Yönlendirilmiş asiklik grafik
Bir uçtan başlayarak birbirine temas etmeden, aynı noktaya geriye dönmeden, tekrarlamadan uzayan eğriyi ifadeeder.
Date Of Launch
Çıkış (lansman) Tarihi
Kriptopara arzı kapsamında halka arz edilecek olan token/jetonların ilk çıkış tarihini ifade eder.
Dead Cat Bounce
Ölü Kedi Sıçraması
Kriptopara fiyatının gözardı edilemeyecek bir düşüş hareketinden sonraki kısa süreli yükselişini ifade eder.
Death Cross
Ölüm Kesişimi
Teknik analizde kısa vadeli hareketli ortalama aşağı doğru eğilim gösterip uzun vadeli hareketli ortalamayı kestiğinde ayı piyasasını temsilen bir kriptopara biriminin fiyat trendinde düşüş sinyali olarak değerlendirilen yapıyı ifade eder.
DDoS Attack
DDoS (Saldırısı)
(İng. Distrubituted Denial-of-service Attack) Dağıtık Hizmet Reddi Saldırısı, web siteleri ya da servislerine, aynı anda birden fazla IP adresi üzerinden, çok sayıda cihaz ile eş zamanlı erişim istekleri göndererek, web sitesinin ya da servisinin sistem kaynaklarının tükenmesine ve kullanıcı isteklerine cevap verememesine neden olan siber saldırı türüdür.
Decentralized
Merkezi olmayan
Kontrolün tek merkezden gerçekleşmediği, dağıtık ve bağımsız yapıyı ifade eder.
Decentralized Applications (dApps)
Merkeziyetsiz uygulamalar
Merkezi olmayan bir ağ üzerinde çalışan uygulama. Uygulama tek bir sunucuda barındırılmak yerine ağa bağlı tümsunucularda çalışır.
Decentralized Autonomous Organizations (DAO)
Merkeziyetsiz otonom organizasyon
Akıllı sözleşmelerde kodlanmış kuralların uygulandığı organizasyonu ifade eder.
Decentralized Exchange (DeX)
Merkeziyetsiz borsa
Merkezi bir kontrole ihtiyaç duymaksızın kriptopara ve diğer dijital varlıkların eşler arasında alım satımişlemlerini sağlayan platformu ifade eder.
Decentralized Finance (DeFi)
Merkeziyetsiz Finans
Merkezi otoritelere ihtiyaç duyulmadan, herhangi bir aracı kurum olmadan işlem yapılabilen finansal sistemleri ifade eder.
Decryption
Deşifrelemek
Şifrelemeyle okunamaz hale getirilmiş verilerin şifrelenmemiş formuna dönüştürülmesi işlemini ifade eder.
Delist
Listeden Çıkarmak
Bir alım satım platformunda yer alan finansal bir varlığın listeden çıkarılması ve o varlığa ait işlemlerin durdurulmasını ifade eder.
Deterministic Wallet
Belirleyici Cüzdan
Özel anahtarların, tohum adı verilen 12-24 kelimelik anahtar kelime grubu kullanılarak oluşturulduğu kriptoparacüzdanı. Anahtar kelime grubu elinizde olduğu sürece özel anahtarlarınıza ulaşabilir, kripto varlıklarınızıbaşka sağlayıcıların cüzdanlarına taşıyabilirsiniz.
Difficulty | Mining Difficulty
Zorluk Derecesi
Kriptopara üretiminde bir blok üretiminin süreceği zamanı ve doğrulama için çözülmesi gereken matematikprobleminin zorluk derecesini ifade eder. Zorluk derecesi, sistemdeki işlemci gücüyle paraleldir, güç arttıkçazorluk artar, azaldıkça zorluk azalır. Zorluk derecesi eğrisi ise kriptoparanın yazılım evresinde ortaya konur.
Difficulty Bomb
Zorluk Derecesi Patlaması
Kriptopara üretim sürecini etkileyen zorluk derecesinin kısa süre içerisinde çok fazla artmasını ifade eder. Zorluk derecesinin aniden yükseldiği dönemlerde, kriptopara üretimi bir süre gecikebilir ve madencilerin gelirleri önemli ölçüde azalır.
Digital Commodity
Dijital Emtia
Dijital ortamda bir değeri temsil eden ve alım-satım işlemlerine konu edilebilen emtiaları ifade eder. Örneğin,Bitcoin bir dijital emtiadır.
Digital Currency
Dijital para birimi
Dijital ortamda mevcut olan para birimini ifade eder. Fiziki para birimleri ile benzerlik göstermekle beraberdijital ortamda anlık işlemlerin yapılmasını sağlar. Fiziki para birimleri ile alınıp satılabilen ürün vehizmetler dijital para ile de aynı işlemlere konu olabilir ancak fiziki para birimlerinden farklı olarak sosyalağlar, çevrimiçi platformlar ve oyunlarda özellikle tercih edilmektedir.
Digital Idenity
Dijital kimlik
Sahibini dijital ortamda tanımlamak üzere ad-soyad, doğum yeri, doğum tarihi gibi kimlik bilgilerini blokzinciritabanlı depolayan ve barındırdığı bu kimlik verilerini doğrulayan dijital kodu ifade eder.
Digital Signature
Dijital imza
Dijital ortamda gerçekleştirilen işlemlerde adres sahibini doğrulayan ve temsil eden benzersiz kod kümesiniifade eder.
Distributed
Dağıtık
Verilerin belirli bir düzene ve merkeziyete bağlı olmaksızın konumlandırılmasına imkanimkân veren veri taşımayapısını ifade eder.
Distributed Consensus
Dağıtık Mutabakat
Bir ağdaki tüm katılımcıların, merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymaksızın, işlemlerin geçerliliğine dair fikirbirliğine varmalarını ifade eder.
Distributed Ledger
Dağıtık Defter
Verilerin tek bir merkeze bağlı olmaksızın düzensiz ve düğümlerde dağılmış olarak depolandığı cüzdanları ifadeeder. Bu cüzdanlar, herkesin erişimine açık olabileceği gibi erişim izinli yadayâda özel olarak da bulunabilir.
Distributed Ledger Technology (DLT)
Dağıtık Defter Teknolojisi
İşlemlerin yürütülmesi, onaylanması veya yetkilendirilmesi gibi faaliyetlerin merkezi bir otoriteye ihtiyaçduyulmaksızın tüm katılımcıların bağımsız bir ağda onaylaması ile düğümlerde tutulduğu teknolojiyi ifade eder.
Dollar Cost Averaging
Dolar Maliyeti Ortalaması
Bir finansal varlığa, belli zaman ve değer aralıklarında, devamlılık gösterecek şekilde oluşturulan yatırım modelini ifade eder.
Double Spending
Çifte Harcama
Kriptopara harcama işlemenin aynı sahiplik bilgisi ve aynı dijital imza ile birden fazla kez gerçekleştirilmesini ifade eder. Kriptopara faaliyetlerinin merkezi bir sistem tarafından doğrulanamamasının getirdiği risklerden biridir.
Dow Theory
Dow Teorisi
Dow teorisi teknik analizin kurulmasına temel sağlayan teoridir. Piyasanın uzun vadede hangi yöne gideceğini tahmin edip bu doğrultuda yerinde yatırımlar yapılmasını amaçlamayan görüşler öne sürmektedir. Altı temel ilkesi bulunmaktadır.
Dump
Ani Fiyat Düşüşü
Kriptopara fiyatının kısa zaman dilimi içerisinde, rutin piyasa hareketlerinin aksine hızla düşmesini ifade eder.
Dust Transactions
Gereksiz transfer
Blokzincirinde yer tutmakla birlikte finansal maliyeti oldukça az olan işlemleri ifade eder. Bu tip işlemlerin zincirde yer alması veri boyutunu arttırdığı için Bitcoin geliştiricileri tarafından bu yöndeki işlemleri kaldırmak üzere çalışmalar yapılmaktadır.
DYOR (Do Your Own Research)
Kendi araştırmanızı yapın
Bir kriptopara ile işlem yapmadan önce kullanıcının manipülasyona maruz kalmaması için kendi araştırmasını kendisinin yapmasını öneren söylemdir.
Emission (of Coin)
Kriptopara emisyonu
Herhangi bir kriptoparanın üretilme hızını ifade eder.
ERC-20 | ERC-721
ERC-20 | ERC-721
ERC-20, akıllı kontratlara kriptopara olarak kullanılmak üzere) jetonların entegre edilmesi için bir Ethereumjeton standardıdır. ERC-721 ise dönüşümsüz, bölünemez ve benzersiz jetonlar oluşturmak üzere 2017’de çıkarılmışbir diğer jeton standardıdır. ERC20 jetonları, kriptopara jetonları ERC721 jetonları ise değer jetonları olaraktanımlayabiliriz. ERC721 jetonları takas edilemez ama borç verilebilir ya da devredilebilir.
Escrow
Emanet (Emanetçi)
Escrow Agent (Emanetçi) veya Escrow Service (Emanet Hizmeti) yerine kullanılan terim, birbirini tanımayan veya aralarında güven birliği sağlamamış tarafların, alışveriş yaparken kullandıkları aracılık hizmetidir. Emanetçi kullanılan ticaretlerde alıcı, takasa konu olan ürün veya hizmetin ödemesini Emanetçi’ye gönderir. Satıcı, satmayı vaadeti ürünü alıcıya veya Emanetçi’ye gönderir veya hizmeti yerine getirir. Alıcı, hizmeti veya ürünü teslim aldığını doğruladıktan sonra Emanetçi, ödemeyi satıcıya iletir. Bu alışverişte taraflardan biri veya her iki taraf da Emanetçi’ye ödeme yapar.
Ether
Ethereum
Açık kaynak kodlu bir blokzinciri projesi olarak geliştirilen ve herkes tarafından erişilebilir olan Ethereum Sanal Makinası üzerinde faaliyet gösteren blokzinciri platformunu ifade eder.
Ethereum Improvement Proposals (EIP)
Ethereum İyileştirme Önerileri
Ethereum ağ yükseltmeleri ve uygulama standartlarının tartışıldığı ve geliştirildiği süreçleri ifade etmektedir.
Fake-out
Kandırmak
Bir grafik üzerinde gerçekleşeceği tahmin edilen bir fiyat hareketi beklentisi ile işlem gerçekleştirilmesi ama beklenen hareketin oluşmamasını ifade eder.
Fan Token
Taraftar Jetonu
Bir kişi ya da kuruma özel olarak oluşturulan jetonları ifade eder. Kullanıcılar, taraftar jetonlarına sahip olarak, taraftarı oldukları veya sempati duydukları kulüplere destek olabilir ve kulüplerin sağladığı maç bileti forma gibi ödüllere sahip olabilirler.
Faucet
Musluk
Belirli görevleri yerine İnternet sitelerinde vakit geçirerek reklamlara tıklayarak veya anket çözerek küçük miktarlarda kriptopara kazanma yöntemidir.
Fiat Currency
İtibari Para
İtibari para, ilgili devletin onay verip bastığı ve piyasaya sürdüğü kağıt ve madeni olarak basılabilen paradır. Türk Lirası, Amerikan Doları, Euro ve diğer ülkelerin para birimleri itibari para birimidir.
Fiat-Pegged Currency | Fiat-Backed Currency
İtibari para destekli kriptopara
Sabitlendiği ulusal para birimine göre değerlendirilen kriptoparaları ifade eder. Ortaya çıkış amacı değer istikrarsızlığını gidermektir. Örneğin, Tether 1:1 oranında Amerikan Doları’na endekslenmiştir. Bu nedenle 1 Tether her zaman 1 Amerikan Doları’na eşit miktarda değere haizdir.
Field Programmable Gate Away (FGPA)
Alanda Programlanabilir Kapı Dizisi
Düşük enerji tüketimi ve yüksek performans sağladığı ve algoritma bazlı kullanılabildiği için kriptopara madenciliğinde de kullanılan işlemcilerdir.
Financial Risk
Finansal Risk
Para, sermaye veya varlık kaybetme olasılığıdır. Birçok parametreden etkilenir ve çeşitli göstergeleri bulunur.
Flash Loan
Flaş Kredi
Borç alıp verme işleminin blokzinciri üzerine kaydedilip 15 saniye içinde alınan borcun geri ödendiği teminatsız kredi işlemini ifade eder.
FOMO (Fear of Missing Out)
Fırsatları Kaçırma Korkusu
Günümüzde yaşanan trendleri kaçırma korkusudur ve fırsatları kaçırma duygusudur. Kriptopara dünyasında ise kriptopara veya jetonu doğru zamanda alma veya doğru zamanda satma fırsatını kaçırma durumunu ifade eder.
Fork
Çatallanma
Bir blokzincirin teknik değişiklik ya da bir zorunluluk nedeniyle birden fazla kola ayrılması. Teknik değişiklikgeriye doğru uyumlu olursa yumuşak çatallanma, uyumsuz olursa sert çatallanma olarak adlandırılır.
FUD
Tedirginlik
İngilizce “Fear uncertainty and doubt” kelimelerinin kısaltmasıdır. Kriptopara fiyatının düşeceğine dair duyulan korku, belirsizlik ve şüphe ile ortaya çıkan tedirginlik durumunu ifade eder.
Full Node
Tam düğüm
Doğrulama yaparken başka bir düğüme ihtiyaç duymayan, blokzincirinin tamamının kopyasına sahip olan düğümü ifadeeder.
Fundamental Analysis
Temel Analiz
Bir kriptoparanın içerisinde bulunduğu koşullar, kriptopara projelerindeki gelişmeler, ekonomik koşullar, enflasyon veya faiz politikaları gibi genel bir resmi gösterebilecek unsurlara bakılır. Kriptopara varlığının gerçek değerinin belirlenmesi hedeflenir.
GameFi
Oyun Finansı
Game (oyun) ve Finance (finans) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Blokzinciri ve oyun endüstrisinin birleşimiyle ortaya çıkan bir finansal anlayıştır.
Gas
Gaz hesaplama birimi
Ethereum blokzincirinde işlemlerin gerçekleştirilmesi için ağ üzerinde ortaya çıkan işlem ücretlerinin hesaplanmasını ifade eder.
GEM
GEM
Değeri düşük ve popüler olmayan, bununla birlikte yükselme potansiyeli barındığına inanılan kriptoparalar için kriptopara topluluğu içerisinde kullanılan bir jargondur.
Genesis Block
Başlangıç Bloğu
Blokzincirin ilk bloğuna sıfırıncı blok) verilen isimdir. Bu blokta, kriptoparanın üretim şartları, üretimmiktarı, üreticinin özel mesajı vb. bilgiler yer alır.
Gigahash
Giga İşlemci Gücü
Kriptopara madenciliğinde işlemci gücünü ifade etmek için kullanılan ölçü birimidir.
Gold-Backed Currency
Altına endeksli kriptopara
Karşılığı altın değerini temsil eden kriptopara birimini ifade eder.
Golden Cross
Altın Kesişimi
Teknik analizde kısa vadeli hareketli ortalamanın, uzun vadeli büyük bir hareketli ortalamayı yukarı doğru kestiği yapıyı ifade eder.
Governance Token
Yönetişim Jetonu
Blokzincirinde geliştirilen projelere kullanıcıların katılması ve projelerin yönetiminde söz sahibi olması için kullanılan jeton türünü ifade eder.
Halving
Ödül yarılanması
Bitcoin’in ilk çıkarıldığı andan, ilk 210.000 blokun çıkarılmasını takiben madencilere tanınan ödüllerin yarıyarıya inmesini ifade eder.
Hammer Candlestick
Çekiç Mum Formasyonu
Bir mum grafiğinde alt fitilin gövdeden en az iki kat daha uzun olduğu durumu ifade etmek için kullanılır. Bir kriptoparanın en dip noktadan sekmesinin sonucunda, fiyat grafiğinde çekiç şeklinde bir mum oluşur.
Hard Cap
Üst limit
Bir kriptopara arzı sürecinin ulaşması hedeflenen en üst yatırım miktarını ifade eder. Belirlenmiş olan bu üstlimite ulaşılması ile daha fazla kriptopara fonlama faaliyeti yürütülmez.
Hard Fork
Sert çatallanma
Blokzincirindeki tüm düğümlerin benimsemesi gereken aksi takdirde ağdan ayrılmasını gerektirecek şekillerdedoğrulama kurallarında da değişiklik yapılmasını ifade eder. Daha önce doğrulanmış bir işlemi geçersiz halegetiren veya doğrulanmamış bir işlemi geçerli kılan teknik değişikliği ifade eder.
Hardware Wallet
Donanım Cüzdan
Kriptopara varlıklarının yönetilmesini sağlayan özel anahtarlar bilgilerini internete erişimi olmayan şifreli çiplerde saklandığı cüzdan türüdür. Bilgisayar veya telefonuna bağlayabilen ve kolay taşınabilir fiziksel cihazlardır.
Hash
Kriptografik özet
Verileri rasgele bir sayı ve harf dizisine dönüştürmek için algoritmik bir işlem uygulanmasını ifade eder. Böylece, blokzincirine girilmek istenen veri, zincir içerisinde yer edinmesini sağlayan dijital bir parmak izi haline gelir.
Hash Power/Hash Rate
İşlemci gücü
Blok doğrulaması için tüm madencilerin sarf ettiği toplam işlemci gücünü ifade eder.
Hash Ribbons
Hash Ribbons
Hash Ribbons göstergesi; yatırımcıların, belirli bir zaman aralığında, bir fiyat grafiğinin en düşük olduğu anın yani dip seviyesinin belirlenmesi amacıyla kullandıkları bir teknik analiz metodudur.
Hidden Cap
Gizli limit
Koin arzına konu olan projenin geliştiricilerinin yatırımcılardan toplamayı hedefledikleri limiti ifade eder.Amacı, daha büyük yatırımcıların toplam sınırı doğru bir şekilde anlamaları ve bunun sonucunda da yatırımlarınıayarlamalarını engellemeksizin, daha küçük yatırımcıların para koymasına izin vererek oyun alanını eşitlemektir.
Hierarchical Deterministic Wallet
Hiyerarşik belirleyici cüzdan
HD Wallet)) Birden fazla kriptopara birimine ait özel anahtarların, tohum adı verilen 12-24 kelimelik anahtarkelime grubu kullanılarak oluşturulduğu cüzdan. Anahtar kelime grubu elinizde olduğu sürece özel anahtarlarınızaulaşabilir, kripto varlıklarınızı başka sağlayıcıların cüzdanlarına taşıyabilirsiniz.
HODL
Tutmak
Kriptopara kullanıcıları arasında “satmadan uzun süreyle tutmak” anlamında kullanılır. Tutmak anlamında gelen Hold kelimesinin yanlış yazımı ile ortaya çıkmıştır.
Hosted Wallet
Sahiplik cüzdanı
Üçüncü kişi tarafından yönetilen ve kullanıcı adına kriptopara alım-satım ve saklama faaliyetleriningerçekleştirildiği cüzdanı ifade eder.
Hot Storage
Sıcak depolama
Kriptoparalara hızlı erişim sağlayan özel anahtarların çevrimiçi ortamda depolanmasını ifade eder.
Iceberg Order
Buzdağı Emirleri
Alım satım işlemlerinde, toplam emir tutarının, küçük parçalara bölünerek işlemin tamamlanmasını ifade eder.
Ichimoku Cloud
Ichimoku Bulutu
Potansiyel destek ve direnç noktalarının yanı sıra piyasanın trend gidişatı hakkında kullanıcılara öngörü sağlamayı amaçlayan bir teknik analiz türünü ifade eder.
In-Game Tokens
Oyun İçi Jetonlar
Oyun içerisinde seviye atlamak, karakter yükseltmek veya oyun içerisindeki alışverişi gerçekleştirmek için kullanılmaktadır.
Impermanent Loss
Geçici Kayıp
Bir kriptoparanın havuza yatırıldığı andaki fiyatın ve kriptoparanın güncel fiyatı ile arasındaki farkı ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. Fiyat düşse de yükselse de geçici kayıp yaşanması durumu mevcuttur.
Initial Coin Offering (ICO)
Öncü koin arzı
Dağıtık ağ yapısının oluşturulmasında ve/veya belli bir proje özelinde kripto varlık veya fiyat/ para birimikarşılığı çıkarılan jeton aracılığıyla gerçekleştirilen fon toplama faaliyetlerini ifade eder.
Initial Dex Offering (IDO)
İlk Merkeziyetsiz Borsa Arzı
Yeni geliştirilmiş bir kriptopara projesi için merkeziyetsiz kriptopara alım satım platformları aracılığıyla fon toplanmasını ifade eder.
Initial Exchange Offering (IEO)
İlk Borsa Arzı
Yeni geliştirilmiş bir kriptopara projesi için merkezi kriptopara alım satım platformları aracılığıyla fon toplanmasını ifade eder.
Initial Game Offering (IGO)
İlk Oyun Arzı
Kullanıcıların blokzinciri tabanlı oyun projelerinin jetonlarına ve oyun içi eşyalarına erken erişmesini sağlamaktadır. Bu sayede, geliştirici şirket veya kişiler tarafından projelerinin devamlılığı ve sürdürülebilirliği için sermaye toplanmaktadır.
Initial Public Offering (IPO)
Halka İlk Arz
Özel şirketlerin yatırım sermayesini artırmak için hisse senetlerini halka ilk defa arza edilişini ifade eder.
Initial Token Offering (ITO)
Öncü jeton arzı
Ethereum üzerinde gerçekleştirilen joten arzını ifade eder. İşlev olarak öncü koin arzı ICO) ile hemen hemenaynı olsa da Ethereum üzerinde gerçekleştirilen işlem çeşitliliğine dikkat çekmek amacıyla ayrıcaisimlendirilmektedir.
Inflation
Enflasyon
Bir para biriminin satın alma gücünün zayıflamasını ifade eder.
Inverted Hammer Candlestick
Ters Çekiç Mum Formasyonu
Bir kriptopara varlığının fiyatının tepe noktadan sektikten sonra alçalışa geçtiği durumu ifade eder. Fitil gövdenin yukarısında ve gövdeden en az iki kat daha uzundur.
Input
Girdi
Transfer edeceğiniz kriptoparanın, adresinize nasıl geldiğini gösteren referans değeri ifade eder. Örneğin, cüzdanınızdan 0.5 BTC göndermek istediğinizde, 0.5 Bitcoin’in, bulunduğu adrese hangi adresten/adreslerden geldiği, transfer işlem dökümüne girdi olarak eklenir.
Interoperability
Birlikte İşlerlik
Oyun dünyasında farklı sistemlerin bir arada çalışması durumunu ifade eder. Oyun deneyimini sağlayan donanımsal ve yazılımsal araçların birlikte çalışarak bu deneyimi zenginleştirmesidir.
Know Your Customer (KYC)
Müşterini Tanı
Kullanıcı bilgilerinin, merkezi bir kurum tarafından onaylandığı bilgi doğrulama sistemini ifade eder.
Ledger
Kayıt defteri
Finansal işlemlerin kayıt altına alındığı, eklenen kayıtların silinemediği, sadece yeni kayıtların eklenebildiğikayıt defterini ifade eder.
Lightning Network
Yıldırım ağı
Blokzinciri üzerinde çalışan ikinci katman ödeme protokolüdür. Aynı adrese yönlendirilen ödeme işlemlerinin tümünün hızı arttırmak ve maliyeti düşürmek amacıyla tek bir işlem içinde gönderilmesini sağlayan ağ yapısınıifade eder. Böylece, Bitcoin’in ölçeklenebilirlik sorununu çözeceği öngörülmektedir.
Liquidity
Likidite
Kriptopara alım satımında likidite, kriptopara alış ya da satış işlemlerinde, hedeflenen fiyatı değiştirmeden veya çok düşük oranlarda değişerek gerçekleşmesini sağlayacak miktardaki fonun hazır bulunmasını ifade eder.
Mainnet
Ana Ağ
Blokzinciri üzerinde katılımcıların işlemleri gerçekleştirebileceği, herkesin erişimine açık ve çalışır durumdaolan ana ağı ifade eder.
Market Maker
Piyasa Yapıcı
Alış fiyatının, kullanıcı tarafından bir kriptoparaya, güncel olan en düşük fiyatından daha düşük bir fiyatla alım emri vererek sahip olma veya güncel en yüksek fiyattan daha yüksek fiyata satılması durumunu ifade eder.
Market Taker
Piyasa Alıcı
Alış satış fiyatının, kullanıcı tarafından belirlenmediği durumlarda, bir kriptoparanın güncel fiyatından alınması veya satılması durumunu ifade eder.
Market Order
Piyasa Emri
Kriptopara alım satım işlemlerinin, güncel piyasa fiyat ile gerçekleştirildiği emir türüdür.
Masternode
Anadüğüm
Blokzinciri ağında işlem onaylama, işlem gizliliğini sağlama gibi görevleri gerçekleştirmek için özel olarak yetkilendirilen veya oylama ile seçilen tam düğümleri (fullnode) ifade eder.
Max Supply
Maksimum arz miktarı
Kriptoparanın üretilmiş ya da üretilecek toplam adedini ifade eder. Üretim adedi sınırlandırılmış kriptoparalardaha değerli kabul edilir ancak bazı kriptoparalar sınırsız olarak üretilebilir.
mBTC
MBTC
mBTC / MiliBTC, Bitcoin’in 1000 parçasından birini ifade eder. (1 mBTC=0.001 BTC)
Megahash
Mega İşlemci Gücü
Madencilikteki işlem gücü için kullanılan ölçü birimidir. Donanımların güç kapasitesini açıklar. 1 mega işlem gücü 1.000.000 işlemci gücüne eşittir.
Merkle Kökü
Merkle Root
Blokzinciri bloğunda yer alan işlemlerin birbirleri ile eşleşerek kriptografik özetlerinin alınması sonucunda ortaya çıkan ve tüm işlemlerin kriptografik özetini (hash) içeren sonuncu ve benzersiz kriptografik özeti ifade eder.
Merkle Tree
Merkle Ağacı
Blokzinciri bloğunda yer alan ve kriptografik özeti (hash) alınmış işlemlerin, tek bir kriptografik özet elde edilene kadar birbirleriyle eşlenerek kriptografik özetinin çıkarıldığı ağaç yapısıdır. İşlem listesinde yer alan her işlem, kendinden sonraki işlem ile birleştirilerek hash’lenir. Bu işlem, listede tek bir işlem kalana kadar devam eder.
Metaverse
Öte Evren
Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklikle oluşturulan dijital dünyaları ifade eder. Metaverse platformlarında; arsa, ev, eşya gibi birçok nesne sahibi olunabilir.
Microbitcoin (μBtc)
MikroBitcoin
Bitcoin’in 1 Milyonluk parçasından birini ifade eder. (1 μBTC=0.000001 BTC) (Bkz. Bit)
Microtransaction
Mikroişlem
Dijital ortamdaki bir ürün veya hizmet karşılığı yapılabilecek küçük tutarlı işlemleri ifade eder.
Mineable
Madenciliği mümkün kriptopara
Madencilik faaliyeti ile elde edilen kriptoparaları ifade eder. Bu tür kriptoparalar, başarılı bir şekildekarışık algoritmik yapıları çözen madencilere teşvik mahiyetinde verilmektedir, bunun karşılığında ise işlemleronaylanır ve böylece yeni oluşturulan blok, zincire eklenir.
Miner
Madenci
Kriptopara transfer işlemlerini doğrulayan, doğrulama işlemi karşılığından ödül olarak kriptopara alan vekriptopara üreten cihazlar ve bu cihazları yöneten kişiler) madenci olarak adlandırılır.
Mining
Madencilik faaliyeti
Yeni kriptopara birimlerinin oluşturulması, blokların doğrularak zincire eklenmesi ve kriptopara transferleriniifade eder.
Mining Pool
Madencilik havuzu
Madencilerin doğrulama işlemleri için kullandıkları işlem güçlerini zincirin bir sonraki bloğunu oluşturmaküzere yönlendirdikleri ve ölçek ekonomisinin sağlandığı yapıyı ifade eder. Madencilik havuzundaki sisteme göremadenciler, ödülleri anlaşmalara göre bölüşürler.
Mining Reward
Madencilik ödülü
Madencilik ödülü, transfer işlemlerinin doğrulanması sonucunda yeni üretilen kriptoparaların ve blokta kayıtlıtransferler için ödenen ücretlerin toplamını ifade eder.
Mining Rig
Madencilik donanımı
Madencilik için kullanılan bilgisayar türünü ve bilgisayar donanımını ifade eder. Bu donanım sadece madencilikfaaliyeti yapmak amacıyla bir araya getirilmiş olabileceği gibi zaman zaman madencilik yapmak üzereçalıştırılıyor da olabilir.
Mint
Mint Etmek
NFT’lerin bir blokzinciri üzerinde üretilmesi işlemine verilen addır. Dijital varlıklar mint edilerek, blokzinciri üzerinde NFT’ye dönüştürülürler.
Mixing Service | Tumbler
Karıştırma işlemi
Kriptopara birimlerinin kime ait olduğunun ve ne gibi işlemlerin yapıldığının takibini zorlaştıracak şekildetransfer edilen kriptoparaların adreslerini diğer işlemlerle karıştırılmasını ifade eder.
Mnemonic Phrase
Anımsatıcı ifade
Kriptopara cüzdanlarını ve içerisinde yer alan varlıkları güvende tutmak amacıyla gerektiğinde cüzdandaki fonların başka bir cüzdana aktarılmasını sağlayan sıralı kelime grubunu ifade eder.
Move to Earn (M2E)
Hareket Ederek Kazan
GPS takibi ve hareket sensörleri ile edilen hareketlerin algılanması sonucu koin (coin), jeton (token) veya NFT gibi yollarla kullanıcıların kazanç elde etmesini amaçlayan sistemdir.
Multi-Signature (Multisig)
Çoklu İmza
Ek güvenlik katmanı sağlamak amacıyla kriptopara transferlerinde bir işleminin yetkilendirilmesini sağlamak içinbirden fazla anahtarın kullanılmasını gerektiren işlemleri ifade eder.
Network
Ağ
Blokzincirin bağlı olduğu veri transfer ağını ifade eder.
No-Coiner
Kriptopara karşıtı
Portföyünde kriptopara birimi olmayan ve genel olarak kriptopara biriminin başarısız olacağına inanan kişileritanımlamak için kullanılır.
Node
Düğüm
Bir blokzincirindeki katılımcı tarafından işletilen defterin kopyasını ifade eder. Kriptopara blokzinciri ağlarında, düğümlerin işlem onayı yetkisi yokken, bazı ağlarda düşük işlemci gücü tüketimi nedeniyle düğümler işlem onayı yapabilmektedir.
Non-Custodial
Vesayetsiz
Kriptopara cüzdanlarının özel anahtarlarını ve buna tanınan tüm yetkilerinin yalnızca kullanıcıda olmasını ifade eder.
Non-Custodial Wallet
Gözetimsiz Cüzdan
Bir kriptopara cüzdanının tüm sorumluluğunun ve kontrolünün kullanıcının elinde olduğu bir cüzdan türüdür. Bu cüzdanda bilgiler aracısız bir şekilde saklanmaktadır.
Non Fungible Token (NFT)
Benzersiz Jeton
NFT’ler, gerçek dünyada yer alan nesneleri temsil eden dijital varlıkları ifade eder.
Off-chain Transaction
Zincir dışı transfer
Blokzinciri ağına yazılmayan ve paralel blokzinciri ağı (Liquid, Ligthing vb.) üzerinde gerçekleştirilen transfer işlemlerini ifade eder.
Offline Storage
Çevrimdışı Depolama
Çevrimdışı ortamda USB sürücüsü, veri depolama ortamı gibi fiziki güvenli saklama ortamında) gerçekleşen kriptopara saklama faaliyetlerini ifade eder.
Orphan Block
Eskimiş / Reddedilmiş Blok
Orphan/Stale Block, doğrulanan ancak blokzincirine kabul edilmeyen blokları tanımlamak için kullanılır. Aynı verileri içeren başka bir blok daha önce onaylandığında, daha sonra gelen blok reddedilir ve blokzincirine dahil edilmez.
Output
Çıktı
Transfer edilen kriptopara miktarının, hangi adres(ler)e gönderileceği, kriptopara transferine çıktı olarak eklenir. Çıktı da girdi gibi referans olarak gösterilir. (Bkz. Input / Girdi)
Over the Counter (OTC)
Tezgah Üstü İşlemler
Organize olmamış piyasalarda gerçekleşen işlemlerdir. Tezgah üstü piyasalarda işlemler, alıcı ile satıcı arasında telefon, internet gibi araçlar ile gerçekleştirilir.
Paper Wallet
Kağıt cüzdan
Kriptoparaların herhangi bir dijital ortama ihtiyaç duymaksızın özel adres/açık adresinin okunabilmesineimkanimkân sağlayan QR koduyla birlikte yer aldığı fiziki belgeyi ifade eder.
Parabolic SAR
Parabolik SAR
Bir kriptoparanın kısa vadeli hareketlerinin incelendiği bir teknik analiz indikatörüdür.
Pay-Per-Last-N-Shares
Son N Pay Başına Ödeme
Madencilerin kazdıkları son bloktan başlanarak geriye doğru giden N sayısı göz önünde bulundurularak ödüllendirildiği sistemi ifade eder. Madencilik havuzu kapsamında kullanılan bir kavramdır.
Pay-Per-Share
Pay Başına Ödeme
Madencilerin dahil oldukları maden havuzunun sağladığı pay doğrultusunda onlara ödenen sabit ödül miktarını ifade eder. Madencilerin bu alması için blok bulup bulmamaları önemli değildir. Bir madencilik havuzunda bulunan herkese bu sabit pay ödenir.
Peer To Peer (P2P)
Eşler arası
Merkezi bir sunucuya ihtiyaç olmaksızın blokzinciri ağı üzerindeki düğümler arasında doğrudan gerçekleşen veripaylaşımı ile ortaya çıkan dağıtık ağ yapısını ifade eder.
Permissioned Ledger
İzinli kayıt defteri
Belirli koşulları taşıyan katılımcılara erişim izni ve kayıt yetkisi veren blokzinciri defterini ifade eder.
Play to Earn (P2E)
Kazanmak İçin Oyna
Masaüstü veya mobil cihazlarda, oyun oynayarak çeşitli ödüllerin kazanıldığı oyun modelini ifade eder.
Pre-Mine
Önceden kazılmış
Piyasada kriptopara işlemleri başlamadan çok önce yazılım ekibi tarafından üretilen ve kaynak kod diğermadencilere dağıtılmadan önce blokzinciri geliştiricileri tarafından bir adrese/cüzdana dağıtılan miktarı ifadeeder. Özellikle ilk kriptopara arzında veya geliştirme aşamalarında belirli özellikler için kaynağa ihtiyaçduyuluyorsa ortaya çıkacaktır.
Private Blockchain
Kapalı blokzinciri
Sadece izin verilen katılımcıların erişmine açık olan ve izne bağlı olarak mutabakat sağlanan blokzinciriniifade eder.
Private Key
Özel anahtar
Cüzdanda yer alan kriptoparaların kullanılabilmesi için ihtiyaç duyulan ve kriptopara adreslerinin sahipliğinigaranti altına alan gizli ve özel anahtarları ifade eder. Üretilen her bir genel adresin özel anahtarı dabulunmaktadır ve yapılan işlemler özel anahtarlar yoluyla şifrelenerek ağa gönderilir.
Proof Of Authority (PoA)
Yetki ispatı
Blokzincirindeki işlem bloklarının doğrulanması için kullanıcıların kimlik ve itibarlarını kullandıkları alternatif bir protokol türünü ifade eder.
Proof Of Burn (PoB)
Yakım ispatı
Blokzinciri üzerindeki madencilerin, sahip oldukları kriptoparaları yakarak blokları oluşturdukları protokolü ifade eder.
Proof Of History (PoH)
Tarih ispatı
Blokzinciri üzerindeki işlemlerin tarihsel sırası ile doğrulandığı, doğrulanan işlemlerin arasında geçen zamanı kaydederek işlemlerin doğru bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini kontrol eden protokolü ifade eder.
Proof Of Stake (PoS)
Pay ispatı
Blokzinciri üzerindeki katılımcıların sahip oldukları kriptopara miktarına göre yeni işlemlerin doğrulandığıblokzincirine yeni zincir ekleme ve böylece yeni token kazanma imkanıimkânı tanıyan mekanizmayı ifade eder.
Proof Of Work (PoW)
İş ispatı
Yapılan işlem doğrulamalarından, cüzdanda bulunan kriptopara miktarının üretilmiş toplam kriptopara oranında paykazanılan kriptopara madencilik çeşidini ifade eder.
Protocol
Protokol
Bir ağdaki etkileşimleri tanımlayan, genellikle fikir birliği, işlem doğrulaması ve ağa katılım şartlarınıiçeren kuralları ifade eder.
Public Address
Açık Adres
Özel anahtarların aksine, herhangi bir yerde paylaşılabilecek bir bilgi niteliğindeki adresleri ifade eder.
Public Blockchain
Açık blokzinciri
Herkesin erişimine ve katılımına açık, tüm katılımcıların eşit haklara sahip olduğu blokzincirini ifade eder.
Public Key
Açık Anahtar
Kriptoparaların alım – satımı ve depolanmasını gerçekleştirmek üzere cüzdanların ürettiği, tüm katılımcılarlapaylaşılan adresi ve bu adresi oluşturan benzersiz kriptografik kod kümesini ifade eder.
Pump
Ani Fiyat Artışı
Kriptopara fiyatının kısa zaman dilimi içerisinde, rutin piyasa hareketlerinin aksine hızla yükselmesini ifade eder.
PvE (Player vs. Environment)
Oyuncuya Karşı Çevre
Oyuncuların yapay zekaya karşı oynadığı durumu tanımlamak için kullanılır. Tek başına veya gruplar halinde bilgisayara karşı oynanan oyunları içerir.
PvP (Player vs. Player)
Oyuncuya Karşı Oyuncu
Bir veya birden fazla oyuncuya karşı oyun oynanması durumunu ifade eder. Özellikle çevrimiçi oyunlarda sıklıkla kullanılan bir kavramdır.
QR Code (Quick Response Code)
Karekod
Barındırdığı yazılımın kamera aracılığıyla işlenerek okunmasını sağlayan veri dizisini temsil eden tek renklibir desenden oluşan iki-boyutlu grafik bloğunu ifade eder.
Reckt
Harap olmak
Sahip olduğu Bitcoin veya kriptoparaları hatalı alım satım stratejisi ile alt üst olan kullanıcıların kullandığı bir terimdir.
Relative Strength Index (RSI)
Göreceli Güç Endeksi
Bir finansal varlığın alım satım hareketlerinin incelendiği bir momentum teknik analiz indikatörüdür.
Replicated Ledger
Kayıt defteri kopyası
Bir ağda yer alan kayıt defterlerinin güncel kopyasını ifade eder.
Resistance
Direnç
Teknik analizde kullanılan bir kavramdır. Yükselerek seyreden bir grafikte yükselişin son bulduğu noktadır. Direnç noktasına ulaşıldığı zaman fiyatların daha fazla yükselmesi beklenmez.
Retest
Yeniden Test Etme
Bir kriptopara varlık grafiğinin, destek veya direnç noktalarında kırıldıktan sonra grafiğin yeniden aynı noktaya temas etmesini ifade ede. Teknik analizde kullanılan bir kavramdır.
ROI – Return of Investment
YGD – Yatırımın Geri Dönüşü
Kriptopara madenciliği yapmak için donanım satın alma, altyapı, elektrik, soğutma maliyetleri ve işletme giderlerini de içeren maliyetlerin tamamının (ana paranın), kriptopara madenciliğinden elde edilen gelir ile geri kazanıldığı süreyi ifade eder.
Satoshi Nakamoto
Satoshi Nakamoto
Bitcoin teknik dokümanını yayınlayan ve ilk blokzincirini oluşturan, kimliği belirsiz kişi ya da kişiler.Dokümanın ve ilk blokzincirin Satoshi Nakamoto takma adıyla var olması, Bitcoin’in sahibi ve merkezi olmayan birkriptopara olarak tanımlanmasına neden olmuştur.
Satoshi (Sats)
Satoshi
100 milyon parçaya bölünebilen Bitcoin’in en küçük birimini ifade eder. Örn. Türk Lirası için kullandığımızKuruş’un Bitcoin için karşılığı Satoshi’dir.
Scam
Sahtekarlık
Çevrimiçi ortamlarda, sahtekarlık ve dolandırıcılık amaçlı yapılan girişimleri ifade eder. Scam amacı olan kişiler; kullanıcıların bilgilerini kişisel çıkarları doğrultusunda ele geçirmeye çalışabilir.
Scam Coin
Scam Koin
Dolandırıcılık amaçlı oluşturulan kriptoparalardır. Kar yaptıktan sonra manipüle edilip bir anda yok olurlar. Kriptoparalar hakkında detaylı araştırma yaparak bu tarz kötü amaçlı girişimlerden korunmak mümkündür.
Second-Layer Solutions
İkinci katman blokzinciri çözümleri
Özellikle mikro ödemeler için blokzincirin ölçeklenebilirlik ve verimlilik sorunlarını çözmek amacıyla anazincire paralel olarak çalışan blokzincirleri ifade eder.
Security Token
Menkul Kıymet Jetonu
Bir finansal değere sahip olan, geleneksel finans sisteminde yer alan varlıkların blokzinciri üzerinde çalıştığı jeton türünü ifade eder.
Seed
Anahtar kelime
Kriptopara cüzdanlarının kriptopara adreslerini üretirken kullandığı 2048 kelime arasından rastgele seçilen12-24 kelimelik özel anahtarı ve cüzdanın başlangıç noktasını ifade eder.
Segregated Witness (Segwit)
Ayrılmış Tanık
Bitcoin kullanıcılarının artması sebebiyle işlem ücretlerinin maliyetlerini düşürmek ve daha kısa sürededoğrulama gerçekleştirebilmek amacıyla 1 Ağustos 2017 tarihinde Bitcoin blokzincirinde gerçekleştirilen teknikdeğişikliği ifade eder. Bu değişiklik ile beraber doğrulamada kullanılan ve oldukça yer kaplayan işlem imzalarıişlem dökümünün dışına alınmıştır.
Selfish Mining
Bencil Madencilik
Madencilerin blokzincirine kattıkları blokları diğer madencilerden gizleyerek kar etmeyi amaçladıkları stratejiyi ifade eder.
Sentiment Analysis
Duygu Analizi
Toplulukların bir konu hakkındaki genel tutumunu inceleyen yaklaşımı ifade eder. Duygu analizi, bireylerin fikir ve görüşlerinden alınan verilerin, özel yazılımlarla ölçülmesi ile hesaplanır.
SHA-256
256 Bitlik Güvenli Kriptografik Özet Algoritması
ABD Ulusal Güvenlik Birimi NSA) tarafından geliştirilen “Güvenli Kriptografik Özet Algoritması” temellikriptografik veri şifreleme yöntemini ifade eder.
Shill
Yem
Kriptopara dünyasında bir çıkar karşılığında bir kriptopara veya jetonu her ortamda konuşmak, abartılı bir tanıtım yaparak piyasayı karıştırmak anlamında kullanılan bir kavramdır.
Side Chain
Yan zincir
Ana zincirle paralel olarak çalışan, ana zincirle yan zincir arasında transfer yapılabilmesine olanak sağlayanprotokol ve kulları eksik kalmış sanırım) içeren blokzincirini ifade eder. ikinci katman blokzincir çözümlerininbir parçasıdır.)
Smart Contract
Akıllı Sözleşme
Blokzinciri ağı üzerinde yer alan veriler üzerinde sınırları önceden belirlenen bir akış içerisinde işlemyapılmasını sağlayan ve güvenli bir bilgisayar ağı tarafından doğrulanan merkezi olmayan platformu ifadeetmektedir. Hukuki bağlayıcılık taşımayan akıllı sözleşmeler, tarafların zincirin içeriği hakkında anlaşarakkriptografik olarak imzalanmasıyla blokzinciri ağına yüklenmektedir.
Soft Fork
Yumuşak çatallanma
Madencilerin yazılımlarını yükseltmesini gerektiren ve zincirde önceden geçerli olan işlemlerin geçersizkılındığı zorunlu olmayan teknik değişikliği ifade eder.
Softcap
Alt Limit
Koin arzı sürecinde bir yatırımcıdan alınabilecek en düşük yatırım limitini ifade eder. Belirlenmiş olan altlimit sağlanmadığı sürece öncü coin koin arzı gerçekleştirilemez.
Stable Coin
Stabil kriptopara
Üreticisi tarafından karşılığında 1:1 oranında itibari para rezervi tutulan ve kriptopara alım satımplatformlarında USD, EUR, GBP, JPY vb para birimleri yerine kullanılan kriptoparalar. Örn. USDT Tether), PaxPaxos Standart), TUSD True USD) vb.) Ancak alım satım platformlarındaki işlem komisyonları nedeniyle bukriptoparaların fiyatları 1 birim üzerinde ya da altında olabilmektedir.
Staking
Paydaşlık
Kriptoparaların satın alınarak bir süreliğine cüzdanda tutulması ve işlemleri doğrulamak için cüzdanın açık tutulmasını ifade eder.
Stagflation
Stagflasyon
Stagnasyon (durgunluk) ve enflasyonun aynı zamanda gerçekleştiği durumu ifade eder.
Stale Block
Hükümsüz blok
Hâlihazırda başarılı bir şekilde çözülmüş bir blok yapısının geçersiz kabul edilerek, tekrarkullanılmasının mümkün olmamasını ifade eder.
Support
Destek
Teknik analizde kullanılan bir kavramdır. Bir grafik üzerinde fiyatların en düşük olduğu noktayı ifade eder. Düşerek seyreden bir fiyat grafiğinin destek noktasından sonra düşmeye devam etmesi beklenmemektedir.
Symbol/Ticker
Kısa kod
Kriptoparaların 3-4 karakterlik kısa kodları Bitcoin BTC, Ethereum ETH, Litecoin LTC vb.)
Taint
İz analizi
İki farklı kriptopara adreslerinin transfer hareketleri incelenerek birbiriyle olan yakınlığının incelenmesineverilen isimdir. Genellikle çalıntı hesapların araştırılmasında kullanılan bir yöntemdir.
Tangle
Arapsaçı
IOTA adı verilen kriptopara tarafından geliştirilen ve blokzinciri teknolojisinden farklı olarak hiçbir işlemücreti olmadan varlık transfer edilmesini sağlayan ve kullanıcılar tarafından doğrulamaların gerçekleştirildiğialternatif teknolojiyi ifade eder.
Technical Analysis
Teknik Analiz
Bir finansal varlığın, grafiğinde yer alan geçmiş fiyat bilgilerine bakılarak piyasaların gelecekte hangi yönde hareket edeceğini tahmin etmek için kullanılır.
Testnet
Test ağı
Geliştiriciler tarafından test aşamasında kullanılan, alternatif niteliğinde olan ve maddi değer taşımayanblokzincirini ifade eder.
Timelock/Locktime
Zaman kilidi
Belli bir işlemin gerçekleşmesi için belli bir sürenin geçmesini veya blokzincirinin belli bir yüksekliğeulaşmasını gerektiren bir tür ilkel akıllı sözleşme modelini ifade eder.
Timestamp
Zaman damgası
Belli bir işlemin gerçekleştiği zamanı ifade eden ve genellikle yıl-ay-gün-saat-dakika-saniye formatındabelirtilen zaman bilgisini ifade eder.
To The Moon
Ay’a doğru
Bitcoin veya başka bir kriptoparanın fiyatının aniden hızlı yükselmesini veya yeni bir zirveye ulaşmasını anlatmak için kullanılır.
Token
Jeton
Dağıtık defter teknolojisinin kriptoparalar haricinde bir diğer uygulama örneği olarak ortaya çıkmıştır. Mevcutbir blokzinciri üzerinde bir proje ekosistemi içerisinde belli bir değer veya faydayı temsil eden dijital kriptovarlıkları ifade eder. Ethereum’un akıllı sözleşmeleri üzerinde üretilen projeler buna örnek olarak verilebilir.
Token Generation Event
Jeton Üretme Etkinliği
Ethereum jetonlarının oluşturulma tarihini ifade eder.
Tokenize
Jetonlaştırma
Herhangi bir ürün veya hizmetin dijital dünyada dijital varlık olarak karşılığının alım – satım işlemlerine konuolmasını ifade eder.
Tor
Soğan yönlendiricisi
Kullanıcının konum ve veri bilgisini gizleyerek anonim iletişim kurulabilmesine olanak sağlayan The Onion Routerprojesinin kısaltmasını ifade eder.
Total Supply
Toplam miktar
Bir kriptoparanın piyasada işlem gören toplam adedini ifade eder.
Transaction
İşlem
Bir blokzincirinde kriptoparalar ile gerçekleştirilen herhangi bir işlemi ifade eder.
Transaction Fee
İşlem ücreti
Kriptopara transferlerinde işlemlerin güvenilir ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayan madenciyeişlem mukabilinde verilen ücreti ifade eder
Transaction ID
İşlem kodu
Kriptopara transferleri gerçekleştiğinde oluşturulan, işlemlerin blokzincir gezginlerinde takip edilmesineimkanimkân veren benzersiz kod kümesini ifade eder.
TRC-20
TRC-20
Tron blokzinciri üzerinde, akıllı kontratlara kriptopara olarak kullanılmak üzere jetonların entegre edilmesi için kullanılan bir jeton standardıdır.
Triangle
Üçgen Formasyonu
Bir süre zıt yönlerde seyreden iki trend çizgisinin sıkışarak bir noktada birleşmesini ifade etmek için kullanılan bir teknik analiz yöntemidir. Alçalan, yükselen ve simetrik olmak üzere üç çeşidi bulunmaktadır.
Trustless
Güvenilir
Blokzincirinde gerçekleştirilen işlemlerin doğruluğunun ispatı için herhangi bir üçüncü kişiye ihtiyaçduyulmamasını ifade eder. Blokzinciri yapı itibariyle her bir kullanıcı/katılımcının güvenini kazanmış birsistem üzerine kuruludur.
Unconfirmed
Onaylanmamış
Bir işlemin madenci tarafından onaylanmamış ve blokzincirine eklenmemiş halini ifade eder.
Unpermissioned Ledger
İzne tabi olmayan kayıt defteri
Herhangi bir koşul aramaksızın herkesin erişimine ve işlemine açık olan blokzincir yapısını ifade eder.
Unspent Transaction Output (UTXO)
Harcanmamış işlem çıktısı
Blokzincirde gerçekleşen işlem dökümünde transfer edilen kriptoparanın transfer edildiği adresten çıkmadığını veharcanabilir olduğunu ifade eder.
Utility Token
Fayda Jetonu
Blokzincirinde geliştirilen bir projenin sunduğu hizmetlere, kullanıcıların erişim sağlaması için kullanılan jeton türünü ifade eder.
Validator
Doğrulayıcı
Blokzincirinde gerçekleşen işlemlerin ‘hukuka’ uygun ve çifte harcamaya yadayâda kötü niyetli işlemlere konuolmadığı gibi zincirin güvenliğine ilişkin hususlarda doğrulamakla görevli olan cihazı veya cihazı yönetenkişiyi ifade eder.
Vanity Address
Özel Adres
Kullanıcıların kendi istekleri doğrultusunda kendileri için kişiselleştirdikleri bitcoin veya kripto adreslerine özel adres denir.
Vires in Numeris
Sayıların Gücü
Latince bir kavramdır ve Bitcoin’in mottosu olarak kullanılır. Bitcoin kriptografi ile şifrelenen dijital bir para olduğu için çeşitli rakam dizilerinin kullanıldığı kodlardan oluşmaktadır. Bu matematiksel kodlar Bitcoin için güçlü bir altyapı oluşturmakta ve Bitcoin’in sayılardan aldığı gücü sağlamaktadır.
Virtual Reality (VR)
Sanal Gerçeklik
Oyun sektöründe oyunların iki boyutlu dünyadan çıkıp üç boyutlu olarak deneyimlenmesini sağlar. Görme, duyma, dokunma, hatta koku gibi duyuları harekete geçiren donanımsal teknolojiler ile desteklenmektedir.
Virtual Currency
Sanal para
ABD Vergi Dairesi IRS) sanal parayı “Bir değişim aracı, bir hesap birimi ve / veya bir değer saklama aracıolarak çalışan ve herhangi bir yargı alanında yasal ihale statüsüne sahip olmayan bir değerin dijital temsili”olarak tanımlamaktadır.
Virtual Land
Sanal arazi
Metaverse dünyasında bulunan dijital arazilere verilen isimdir. Alım satımı yapılabilmektedir ve kullanıcılara avatarları ile yer alabilecekleri çeşitli kullanım alanları sağlamaktadır.
Volatile
Dalgalı/Hareketli Fiyat
Düzensiz olarak yükselen ve alçalan kriptopara fiyat hareketlerini ifade eder.
Volatility
Yüksek Fiyat Hareketliliği
Düzensiz olarak yükselen ve alçalan kriptopara fiyat hareketlerini ifade eder.
Volume Weighted Average Price (VWAP)
Hacim Ağırlıklı Ortalama Fiyat
Hacim ağırlıklı ortalama, teknik analizde bir kriptopara varlığının belirli bir zaman dilimi içerisindeki hacme göre alınmış ortalama fiyatının bulunduğu bir gösterge olarak kullanılmaktadır.
Wallet
Cüzdan
Kriptoparaları depolamak için kullanılan, gizli anahtarları saklayan cüzdan oluşumunu ifade eder. Masaüstü,yazılım, donanım, kağıtkâğıt gibi çeşitli türleri vardır.
Whale
Balina
Bitcoin dünyasında da piyasaya erken giren, cüzdanında 1,000 ve üzeri sayıda Bitcoin’i olan kullanıcılarına denir. Klasik finans dünyasının konuşma dilinde kullanılan balina terimi büyük ve etkili bir yatırımcı anlamında kullanılır.
Web 3.0
İnternet 3.0
İnternetteki algoritmaların yapay zeka ile çalıştığı ve web üzerindeki verilerin merkeziyetsiz çalıştığı internet sürecini ifade eder.
Wedge
Takoz Formasyonu
Bir kriptopara varlığının grafik üzerinde yer alan fiyat eğrilerinin birbirine yaklaştığı durumu ifade etmek için kullanılan bir teknik analiz türüdür. Yaklaşan çizgilerin birbiriyle kesişmeden formasyonun tamamlanması beklenir. Alçalan ve Yükselen olmak üzere iki adet türü vardır.
Whitepaper
Teknik doküman
Kriptopara arzında bulunan bir proje ekibinin, projenin teknik detaylarını ve ekip olarak edindikleri misyon vevizyonu yol haritaları ile beraber ortaya koyan dokümanı ifade eder.
Yield Farming
Verim Çiftliği
Kullanıcıların gelecekte kar etmek amacıyla ellerindeki kripto varlıkları ödünç vermesi veya bir likidite havuzuna stake etmesi durumunu ifade eder.
Zero Confirmation Transaction
Onaylanmamış işlem
Transfer gerçekleştikten sonra işlemin henüz madenci tarafından onay almadığını ifade eder.
